آیا طراحان لباس زن آینده ایران گناهکارند؟!

انتشار تصاویری از یک ژوژمان لباس در دانشگاه دخترانه الزهرا، در حالی به جنجال کشیده و به محکومیت رسانه‌ای دانشجویان ثبت شده در این تصاویر منتهی شد که حداقل استانداردهای اخلاقی، نشان می‌دهد آنچنان در این تصاویر ثبت شده، خلاف اخلاق نیست، بلکه انتشار این تصاویر دور از اخلاق است.

در ژوژمان لباس «خلاقانه» که در روزهای اخیر در دانشکده هنر دانشگاه ویژه دختران «الزهرا برگزار» شد، دختران دانشجوی طراحی لباس، در پوشش‌های غیرمعمول که بخشی از پروسه ایجاد خلاقیت برای طراحی لباس بوده و توسط خود این دانشجویان طراحی و دوخته شده، حضور یافتند؛ اتفاقی که پیش از این نیز در مراکز آموزش هنری رخ داده و پس از این نیز در مراکز اینچنینی رخ خواهد داد.

برخی مسئولان مربوطه گفته‌اند، این تصاویر متعلق به ژوژمانِ دانشجویان برای امتحان پایان ترم درس «ارائه مد» در دانشکده‌ی هنر و «یک کار کاملا درسی و دانشکده‌ای» بوده است. صدیقه عباسی با بیان این‌که بردن دوربین در کلاس مانعی نداشته و عکس‌ها توسط خود دانشجویان گرفته شده، احتمال داده که انتشار عکس‌ها در فضای مجازی «شیطنت برخی از دانشجویان» بوده باشد.

در مقابل منصور حسامی، رئیس دانشکده هنر دانشگاه الزهرا گفته است که عکس‌های گرفته‌شده کاملا مغایر با دستورات و قوانینی بود که به دانشجویان و استادان اعلام شده است و تأکید کرد: برگزاری این کلاس‌ها متناسب با سرفصل دروس برگزار می‌شود و در برخی موارد با شئونات فرهنگی اجتماعی و دینی مغایرت پیدا می‌کند.

حسامی افزود: به دلیل ماهیت خاص دانشگاه الزهرا و اختصاصی بودن آن به دانشجویان دختر، ما همیشه این تذکرات را در خصوص پرهیز از چنین حرکاتی می‌دهیم؛ اما متأسفانه شیطنت بعضی از دانشجویان را بعضا شاهد هستیم که به هیچ عنوان آن را تأیید نمی‌کنیم.

در روزهای اخیر، موج نقدها نسبت به این اتفاق پابرجا مانده و ظاهراً تا حذف دانشجویان حاضر در این ژوژمان از نظام آموزش عالی، این روند نقدها ادامه خواهد داشت؛ اتفاقی که حقیقتاً دانشجویان این دانشگاه، کمترین نقش را در رقم خوردنش داشته‌اند و مقصر اصلی ماجرا را می‌توان منتشر کننده این تصاویر دانست و در ادامه نیز فرهنگی عمومی را نقد کرد که به بازنشر این تصاویر کمک شایانی می‌کند!

در نگاه اول ممکن است، هر طراح مد زنانه در محیطی کاملاً زنانه نظیر دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، هر پوششی را طراحی کند و اساساً طراحی پوشش‌های عجیب که عمدتاً هیچ‌گاه پوشیده نیز نمی‌شوند و صرفاً برای تقویت خلاقیت است، اتفاقی مرسوم در سراسر جهان است و بنابراین از این بابت، تقصیری متوجه دانشجویان این دانشگاه نیست و به نظر می‌رسد آنها در حال تمرین آنچه فراگرفته‌اند، بودند.

مسأله اصلی فضای میزبان از این طراحان لباس با پوشش‌هایی است که تصاویرش در فضای مجازی منتشر شده است؛ فضایی زنانه که طبیعتاً به لحاظ شرعی مشکلی ندارد. در واقع حتی اگر این برنامه ژوژمان لباس نبود و یک شوی خصوصی ویژه بانوان بود، به واسطه آنکه حاضران تماماً خانم هستند، اشکالی وارد نبود و مشخص نیست چرا برخی نسبت به این اتفاق اینچنین آشفته هستند. ماهانه صدها شوی خصوصی لباس با حضور بانوان در خانه‌ها برگزار می‌شود و حتی فراتر از آن هزاران برنامه مخصوص زنان برگزار می‌شود که طبیعتاً بانوان در این برنامه‌ها، متفاوت از فضای اجتماع حضور می‌یابند.

با این اوصاف، اگر از هریک از این برنامه‌ها تصویری منتشر شود، باید با اشخاص حاضر در این برنامه‌ها برخورد شود یا با شخص منتشر کننده این تصاویر که از مجلسی خصوصی و مشروع، تصویری را منتشر کرده و حریم این محفل زنانه هنری یا غیرهنری را شکسته است؟ علاوه بر این، باید با اشخاصی برخورد کرد که به گسترش اشتراک گذاری این تصاویر در فضای مجازی کمک می‌کنند و یک رویداد هنری خصوصی بانوان را این‌گونه رسانه‌ای می‌کنند و اشخاص حاضر در این رویداد که تصاویرشان منتشر شده، انگشت نما می‌کنند.

در واقع مقصر این ماجرا، نه طراحان لباس زن آینده ایران، بلکه شخص نشردهنده این تصویر و آن گروه از اشخاصی هستند که این تصاویر از حریم خصوصی گروهی را به اشتراک گذاشته‌اند. باید پذیرفت در دوران کنونی که ریسک انتشار تصاویر خصوصی به شدت افزایش یافته، تنها راه نجات از این فضا، کمک به حذف محتواهای خصوصی و یا حداقل عدم اشتراک گذاری این محتواها است؛ امری فرهنگی که اگر همگی بدان پایبند باشیم، روزی که خود قربانی انتشار تصاویر خصوصی‌مان باشیم، حداقل آسیب را خواهیم دید.